
Bumerang z Podhala może mieć około 40 tysięcy lat
26 czerwca 2025, 08:32Jaskinia w Obłazowej na Podhalu to bardzo ważne stanowisko archeologiczne z paleolitu. Prace archeologiczne prowadzone tam są od 1985 roku, a w ich trakcie dokonano odkryć, które całkowicie zmieniły poglądy na prehistorię polskiej części Karpat Zachodnich. Dzięki nim wiemy, że jaskinia była wielokrotnie zamieszkiwana przez neandertalczyków od około 100 do 40 tysięcy lat p.n.e., a przez kolejne tysiąclecia korzystał z niej H. sapiens.

Poznaliśmy najstarsze DNA
27 czerwca 2013, 11:29Duńscy uczeni zsekwencjonowali najstarszy genom kręgowca. Kompletne DNA pozyskano z kości konia, który żył przed 700 000 lat. To niezwykłe osiągnięcie pokazuje, jak szybko czynione są postępy w odtwarzaniu DNA. Dotychczas najstarszy w pełni zsekwencjonowany genom należał do niedźwiedzia polarnego, który żył przed 110 000 lat.

H. sapiens wyodrębniał się ponad milion lat temu? Interesujące wyniki badań czaszki Yunxian 2
26 września 2025, 10:09Od kilkudziesięciu tysięcy lat na Ziemi żyje tylko jeden gatunek rodzaju Homo – Homo sapiens. Najstarsze znane szczątki naszego gatunku – o cechach przejściowych między formami archaicznymi a współczesnymi – znaleziono w Maroku, a ich wiek oceniono na około 315 000 lat. Z kolei z badań genetycznych wynika, że H. sapiens i H. neanderthalensis rozdzielili się około 600 000 lat temu. Jednak najnowsze badania, opublikowane właśnie na łamach Science, wskazują, że proces wyodrębniania się naszego gatunku należy przesunąć wstecz o setki tysięcy lat.

Ewoluuj albo zgniesz
23 września 2010, 07:16Prosząc o deszcz, Indianie z plemienia Zoque od wieków zatruwali wody groty siarkowej Cueva de Villa Luz w południowym Meksyku roślinną toksyną. Oszołomione ryby można bez większych problemów wyłowić do koszyka. Okazało się, że praktyka religijna wpłynęła na ewolucję jaskiniowych ryb. Tylko te, które uodporniły się na występujące w paście z barbasco (Lonchocarpus urucu) rotenon i deguelinę, były w stanie przeżyć i wydać na świat potomstwo.

Parecznik z Hadesu rodem
2 lipca 2015, 06:29Międzynarodowy zespół naukowców odkrył żyjącego najgłębiej pod powierzchnią ziemi parecznika. Członkowie Chorwackiego Towarzystwa Biospeleologicznego znaleźli zwierzę w 3 lokalizacjach pasma Welebit: w jaskiniach Munižaba i Muda labudova oraz systemie Lukina jama-Trojama.

Odkryto „katalońską Altamirę”. Wyjątkowe sanktuarium jaskiniowe z setką płaskorzeźb
10 lutego 2020, 13:17W jaskini w miejscowości L'Espluga de Francolí w prowincji Tarragona w Hiszpanii odkryto wyryte w skale wizerunki zwierząt, w tym koni czy woła, a także abstrakcyjne symbole; w sumie jest ich ponad 100. Datowanie wskazuje, że mają ok. 15 tys. lat. Lokalne media nazywają znalezisko katalońską Altamirą.

Rolnicy zjedli swoich sąsiadów. Konflikt międzygrupowy w neolitycznej Europie
8 sierpnia 2025, 10:35W jaskini El Mirador w słynnej Sierra de Atapuerca naukowcy odkryli ślady kanibalizmu. To kolejny raz, gdy piszemy o takich praktykach w rejonie. Niedawno informowaliśmy o podobnych dowodach z innego stanowiska w Atapuerce – Gran Dolina – gdzie ponad 800 tys. lat temu zjedzono dziecko gatunku Homo antecessor. Teraz cofamy się o niespełna sześć tysięcy lat, do schyłku neolitu, kiedy Europę zamieszkiwały już społeczności rolników i hodowców.
Najstarszy instrument strunowy w Europie
2 kwietnia 2012, 10:54Podczas wykopalisk w jaskini High Pasture na szkockiej wyspie Skye znaleziono fragmenty najstarszego w Europie instrumentu strunowego. Szacuje się, że mają one co najmniej 2500 lat. Choć drewno zostało spalone i połamane, wycięcia na struny są nadal doskonale widoczne.

Odkryto kuzyna zwierzęcia z największą liczbą odnóży na świecie
24 października 2016, 10:51W jaskini w Parku Narodowym Sekwoi w Kalifornii odkryto krocionoga spokrewnionego z Illacme plenipes, zwierzęciem z największą liczbą odnóży na świecie (rekordzista miał ich aż 750, a średnia wynosi ok. 600). I. tobini, bo o nim mowa, to zaledwie drugi przedstawiciel rodzaju Illacme.

H. sapiens dotarł na zachodnie krańce Europy tysiące lat wcześniej niż sądzono
30 września 2020, 04:46Homo sapiens dotarł na zachodnie krańce Europy około 5000 lat wcześniej niż dotychczas sądzono. Profesor Jonathan Haws, dziekan Wydziału Antropologii University of Louisville, i prowadzony przez niego międzynarodowy zespół naukowy stwierdzili, że człowiek współczesny zasiedlił portugalskie wybrzeża Atlantyku 38–41 tysięcy lat temu.